เนื่องในโอกาสที่นักวิชาการของมหาวิทยาลัยรังสิต โดยนายปานเทพ พัวพงษ์พันธ์ คณบดีสถาบันแพทย์แผนบูรณาการและเวชศาสตร์ชะลอวัยได้ร่วมกับ หม่อมหลวงกรกสิวัฒน์ เกษมศรี ผู้อำนวยการศูนย์วิจัยนโยบายพลังงานและทรัพยากร และนายคมสัน โพธิ์คง อาจารย์คณะนิติศาสตร์

ได้ยื่นหนังสือต่อนายสมชาย แสวงการ วิปสภานิติบัญญัติแห่งชาติ เมื่อวันพฤหัสบดีที่ ๒๒ พฤศจิกายน ๒๕๖๑ ให้ดำเนินการแก้ไขเพิ่มเติมพิจารณาร่างพระราชบัญญัติยาเสพติดให้โทษ (ฉบับที่ ..) พ.ศ. .... ฉบับเสนอโดยสมาชิกสภานิติบัญญัติแห่งชาติจำนวน ๔๔ คน เพื่อมิให้เกิดการผูกขาดหรือการกระทำที่ขัดต่อรัฐธรรมนูญ ซึ่งเนื้อหาดังกล่าวน่าจะเป็นประโยชน์ทำให้ผู้อ่านได้รู้เท่าทันความเป็นไปของการช่วงชิงผลประโยชน์กัญชาทางการแพทย์ระหว่างกลุ่มทุนกับประชาชนนั้นมีความเข้มข้นมากน้อยเพียงใด จึงขอคัดความบางส่วนของหนังสือฉบับดังกล่าวดังต่อไปนี้

ตามที่องค์กรภาคประชาชนในนามเครือข่ายประชาสังคมกัญชาเพื่อการแพทย์สำหรับประชาชน ได้มีแถลงการณ์เมื่อวันที่ ๑๖ พฤศจิกายน พ.ศ. ๒๕๖๑ ณ มหาวิทยาลัยรังสิต เรียกร้องให้ปลดล็อกกัญชาทางการแพทย์เป็นการทั่วไปเพื่อประโยชน์ของคนไทยทุกคน โดยมีข้อเรียกร้องต่อรัฐบาลและสภานิติบัญญัติแห่งชาติ รวม ๔ ประการ คือ

ประการที่หนึ่ง ให้พิจารณาไม่ให้เกิดการผูกขาดการใช้ประโยชน์จากกัญชาไว้เฉพาะทางราชการหรือต่างชาติหรือเอกชนรายใดรายหนึ่งโดยเด็ดขาด และต้องให้ผู้ป่วย ประชาชน และเอกชนมีสิทธิทำทุกกิจกรรมที่เกี่ยวข้องกับกัญชาเพื่อประโยชน์ทางการแพทย์เป็นการทั่วไป

ประการที่สอง ให้ยกเลิกคำขอการจดสิทธิบัตรกัญชาทุกฉบับโดยทันที

ประการที่สาม หยุดสร้างอุปสรรคขัดขวางการสร้างนวัตกรรมและการวิจัยรวมถึงการใช้ข้ออ้างเรื่องงานวิจัยเพื่อขัดขวางการใช้ประโยชน์ของกัญชาในทางการแพทย์

ประการที่สี่ ปลดล็อกการใช้กัญชาให้แพทย์แผนไทยเพื่อสืบสานมรดกการแพทย์ภูมิปัญญาพระราชทานจากบูรพมหากษัตริย์ไทย และรัฐมีหน้าที่ต้องทำตามบทบัญญัติของรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช ๒๕๖๐ มาตรา ๕๕ ในอันที่จะส่งเสริมและสนับสนุนให้มีการพัฒนาภูมิปัญญาด้านการแพทย์แผนไทยให้เกิดประโยชน์สูงสุด

นักวิชาการจากมหาวิทยาลัยรังสิต โดยสถาบันแพทย์แผนบูรณาการและเวชศาสตร์ชะลอวัยได้ร่วมกับศูนย์วิจัยนโยบายพลังงานและทรัพยากร และอาจารย์จากคณะนิติศาสตร์ ได้พิจารณาร่างพระราชบัญญัติยาเสพติดให้โทษ (ฉบับที่ ..) พ.ศ. .... ฉบับเสนอโดยสมาชิกสภานิติบัญญัติแห่งชาติจำนวน ๔๔ คน แล้ว มีความเห็นว่าจำเป็นต้องมีการปรับปรุงแก้ไขร่างกฎหมายดังกล่าวเพื่อป้องกันมิให้เกิดการผูกขาดสมุนไพรกัญชาเพื่อประโยชน์ทางการแพทย์ อันอาจนำไปสู่ความเสียหายต่อประเทศชาติอย่างร้ายแรง สร้างความเดือดร้อนให้กับประชาชนในวงกว้าง และอันอาจเป็นการทำให้กฎหมายฉบับดังกล่าวนี้ขัดต่อบทบัญญัติแห่งรัฐธรรมนูญ ด้วยเงื่อนไขดังต่อไปนี้

๑.การให้ความเห็นชอบ ร่างพระราชบัญญัติยาเสพติดให้โทษ (ฉบับที่ ..) พ.ศ. .... ในขณะที่ยังมีการปล่อยให้มีการจดสิทธิบัตรสารสกัด การผลิต และวิธีการใช้สารสกัดกัญชาเพื่อประโยชน์ทางการแพทย์เป็นการล่วงหน้านั้น เป็นการเอื้อประโยชน์ให้กับนักวิจัยและกลุ่มทุนต่างประเทศเท่านั้น เป็นการกระทำที่ขัดต่อรัฐธรรมนูญมาตรา ๒๗

โดยในช่วงเวลาที่ผ่านมานั้นนักวิจัยไทยไม่สามารถที่จะจดสิทธิบัตร ในเรื่องสารสกัดสำคัญ การนำสารสกัดกัญชาไปใช้ หรือวิธีการนำไปใช้เพื่อประโยชน์ทางการแพทย์ได้เลย เพราะเนื่องจากกัญชาได้ถูกกำหนดให้อยู่ในบัญชียาเสพติดให้โทษ จึงไม่สามารถทำการวิจัยในมนุษย์เพียงพอที่จะจดสิทธิบัตรได้ จึงมีแต่กลุ่มทุนบริษัทยาข้ามชาติเท่านั้นที่จะได้รับโอกาสและผลประโยชน์ในการจดสิทธิบัตรสารสกัดสำคัญและการนำสารสกัดกัญชาไปใช้แต่เพียงกลุ่มเดียว

ดังนั้น การปล่อยให้กลุ่มทุนผลประโยชน์บริษัทยาข้ามชาติได้จดสิทธิบัตรสารสกัดกัญชา การนำสารสกัดกัญชาไปใช้ หรือวิธีการนำไปใช้เพื่อประโยชน์ทางการแพทย์ จึงเท่ากับเป็นผูกขาดทางการแพทย์อย่างไม่เป็นธรรม ย่อมเป็นอันตรายอย่างใหญ่หลวงต่อประเทศชาติ เพราะทำให้เกิดความเหลื่อมล้ำ และไม่เท่าเทียมกันทั้งในทางวิชาการและทางเศรษฐกิจ เป็นการเลือกปฏิบัติโดยไม่เป็นธรรม ดังตัวอย่างข้อบ่งชี้ในทางการแพทย์ที่จะใช้กัญชาในประเทศไทยถูกจำกัดห้ามใช้เพื่อรักษาโรคมะเร็ง โดยอ้างว่ายังไม่มีความชัดเจนจากงานวิจัยในการทดลองในมนุษย์ว่า สารสกัดกัญชาสามารถรักษาโรคมะเร็งได้เพราะนักวิจัยไทยยังไม่สามารถวิจัยสารสกัดกัญชาทดลองในมนุษย์ได้ ในขณะที่กรมทรัพย์สินทางปัญญากลับรับคำขอกลุ่มทุนบริษัทยาต่างชาติที่ได้ยื่นคำขอจดสิทธิบัตรการรักษาโรคมะเร็งได้ แต่เพียงกลุ่มเดียว

หากร่างพระราชบัญญัติยาเสพติดให้โทษ (ฉบับที่ ..) พ.ศ. .... ได้ผ่านความเห็นชอบจากสภานิติบัญญัติแห่งชาติ และมีการบังคับใช้กฎหมาย ในขณะที่กรมทรัพย์สินทางปัญญายังมิได้ยกเลิกคำขอการจดสิทธิบัตรสารสกัด กัญชาการผลิต และวิธีการใช้กัญชาเพื่อประโยชน์ทางการแพทย์เป็นการล่วงหน้าของกลุ่มทุนบริษัทยาต่างชาตินั้น ทำให้เกิดความเหลื่อมล้ำ ไม่เท่าเทียมกัน และไม่เป็นธรรมเช่นนี้ ย่อมเป็นการเสนอร่างกฎหมายที่ขัดต่อบทบัญญัติมาตรา ๒๗ ของรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช ๒๕๖๐

การที่กรมทรัพย์สินทางปัญญา กระทรวงพาณิชย์ ปล่อยให้กลุ่มทุนบริษัทยาต่างชาติ จดสิทธิบัตรสารสกัดกัญชา การนำสารสกัดกัญชาไปใช้ รวมถึง วิธีการนำไปใช้นั้น เป็นการขอ จดสิทธิบัตรในสารสกัดจากพืชที่มีอยู่แล้วและไม่ได้รับการคุ้มครองให้จดสิทธิบัตรได้ และการขอจดสารสกัดจากพืชเสพติดต้องห้ามตามกฎหมายยาเสพติดให้โทษเป็นการฝ่าฝืนต่อความสงบเรียบร้อย หรือศีลธรรมอันดี อนามัยหรือสวัสดิภาพของประชาชน เป็นการรับคำขอจดทะเบียนสิทธิบัตรไว้ในการดำเนินการโดยฝ่าฝืนต่อบทบัญญัติมาตรา ๙(๑)และ(๕) แห่งพระราชบัญญัติสิทธิบัตร พ.ศ. ๒๕๒๒

ในกรณีนี้ ผู้ยื่นคำขอทุกรายและเจ้าพนักงานตามพระราชบัญญัติสิทธิบัตร พ.ศ. ๒๕๒๒ ต่างก็ทราบดีอยู่ในขณะรับคำขอจดสิทธิบัตรแล้วว่า กัญชาเป็นพืชที่เป็นยาเสพติดให้โทษ ประเภท ๕ ตามพระราชบัญญัติยาเสพติด พ.ศ. ๒๕๒๒ แต่ก็ยังร่วมกันกระทำการฝ่าฝืนละเลยต่อการตรวจสอบและปล่อยให้มีการประกาศโฆษณาซึ่งเป็นขั้นตอนก่อนที่จะมีการจดทะเบียนสิทธิบัตรต่อไป จึงเป็นการกระทำที่ไม่ชอบด้วยกฎหมายและอาจมีความผิดตามมาตรา ๑๕๗ แห่งประมวลกฎหมายอาญา

นอกจากนี้เจ้าพนักงานตามพระราชบัญญัติสิทธิบัตร พ.ศ. ๒๕๒๒ ยังทำการปล่อยให้มีการจดสิทธิบัตรในเรื่องสำคัญอย่างยิ่งอันเกี่ยวกับผลประโยชน์ของประเทศชาติและสุขภาพของประชาชน โดยยังมิได้ศึกษาและประเมินผลกระทบต่อคุณภาพสิ่งแวดล้อมและสุขภาพของประชาชนหรือชุมชน และยังไม่ได้มีการจัดการรับฟังความคิดเห็นของผู้มีส่วนได้เสียและประชาชนและชุมชนที่เกี่ยวข้องก่อน จึงเป็นการจดสิทธิบัตรที่อาจขัดต่อบทบัญญัติมาตรา ๕๘ ของรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช ๒๕๖๐ อีกด้วย

จึงขอให้สภานิติบัญญัติแห่งชาติได้เสนอให้รัฐบาลสั่งการให้อธิบดีกรมทรัพย์สินทางปัญญาอาศัยอำนาจตามมาตรา ๓๐ แห่งพระราชบัญญัติสิทธิบัตร พ.ศ. ๒๕๒๒ ประกอบมาตรา ๕๑ แห่งพระราชบัญญัติวิธีปฏิบัติราชการทางปกครอง พ.ศ. ๒๕๓๙ ยกเลิกคำขอการจดสิทธิบัตรทั้งหมดเสียก่อน เพื่อมิให้เกิดการพิจารณาและผ่านร่างพระราชบัญญัติยาเสพติดให้โทษ (ฉบับที่ ..) พ.ศ..... ไปเป็นกฎหมายที่ขัดหรือแย้งต่อบทบัญญัติมาตรา ๒๗ ของรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช ๒๕๖๐ อันจะก่อให้เกิดปัญหาความรับผิดชอบตามกฎหมายของสภานิติบัญญัติแห่งชาติ หากมีการเสนอกฎหมายดังกล่าวต่อศาลรัฐธรรมนูญเพื่อพิจารณาความชอบด้วยรัฐธรรมนูญต่อไปด้วย

๒.ร่างพระราชบัญญัติยาเสพติดให้โทษ (ฉบับที่ ..) พ.ศ. .... ที่จำกัดการผลิตเอาไว้สำหรับผู้ที่ได้รับใบอนุญาตผูกขาดเพื่อประโยชน์ทางราชการเท่านั้น แทนที่จะเป็นไปเพื่อประโยชน์ทางการแพทย์ เป็นการขัดต่อบทบัญญัติรัฐธรรมนูญ มาตรา ๔๐ มาตรา ๕๕

เนื่องจากงานวิจัยพบข้อเท็จจริงว่า กัญชามีโอกาสเสพติดยากกว่ามากเมื่อเทียบกับบุหรี่และเหล้า แต่เหล้าและบุหรี่กลับไม่ได้อยู่ในบัญชียาเสพติดให้โทษ ในขณะที่งานวิจัยเกี่ยวกับกัญชานั้น พบว่ากัญชาเป็นพืชสมุนไพรที่ประโยชน์ทางการแพทย์อย่างมหาศาล ดังนั้นกัญชาจึงไม่ควรเป็นยาเสพติดให้โทษและควรอยู่ในสถานภาพเป็นพืชสมุนไพรที่ต้องมีการควบคุมอย่างเหมาะสม ดังที่ในหลายประเทศได้ดำเนินการในแนวทางดังกล่าวนี้มาอย่างต่อเนื่องในช่วงเวลาที่ผ่านมาจนถึงปัจจุบัน

และหากประเทศไทยดำเนินการปลดล็อกล่าช้าไป ก็จะยิ่งทำให้กัญชาถูกจดสิทธิบัตรโดยต่างชาติมากขึ้น โดยอาศัยพระราชบัญญัติสิทธิบัตร พ.ศ. ๒๕๒๒ และสนธิสัญญาว่าด้วยความร่วมมือด้านสิทธิบัตร ทำให้ประเทศไทยเสียเปรียบไม่อาจใช้กัญชาตามภูมิปัญญาทางการแพทย์แผนไทยของบรรพบุรุษ รวมทั้งไม่อาจสร้างสิ่งประดิษฐ์หรือนวัตกรรมใหม่ขึ้นได้เพราะติดปัญหาเรื่องสิทธิบัตร จนสุดท้ายแล้วประเทศไทยจะต้องนำเข้าสารสกัดกัญชาจากต่างประเทศที่ต้องจ่ายค่าสิทธิบัตรอย่างมหาศาล สร้างความเสียหายให้กับประเทศชาติอย่างใหญ่หลวงได้

อย่างไรก็ตาม การผูกขาดโดยหน่วยงานภาครัฐ หรือเพื่อประโยชน์ทางราชการเท่านั้น ย่อมทำให้ไม่เกิดการแข่งขันทั้งในด้านคุณภาพและราคา อีกทั้งยังมีโอกาสทำให้เอกชนวิ่งเต้นที่จะนำไปสู่การทุจริตฉ้อราษฎร์บังหลวง ทั้งพันธุ์พืช การเพาะปลูก การผลิต การสกัด และการนำไปใช้ผูกขาดผ่านหน่วยงานราชการ ทั้งในรูปการนำเข้าจากต่างประเทศ การสัมปทาน และการ่วมทุนกับเอกชน ซึ่งเป็นการจำกัดเสรีภาพผู้ป่วย ประชาชนและเอกชนในเสรีภาพในการทำธุรกรรมที่เกี่ยวเนื่องกับกัญชาในทางการแพทย์ และเป็นการผูกขาดเรื่องการผลิตกัญชาเพื่อประโยชน์ทางราชการอย่างเดียว จึงเป็นการทำลายความมั่นคงทางเศรษฐกิจของประเทศ ไม่ส่งเสริมการแข่งขันที่เป็นธรรม ทำให้เกิดการกีดกันหรือการผูกขาด ทำให้ไม่เกิดการคุ้มครองผู้บริโภค และเป็นการเลือกปฏิบัติอย่างไม่เป็นธรรม อันเป็นการกระทำที่ขัดต่อบทบัญญัติในมาตรา ๔๐ ของรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช ๒๕๖๐

โดยที่องค์การอนามัยโลกได้เปิดโอกาสให้ชาติต่างๆ พัฒนาการแพทย์ดั้งเดิมประจำชาติตามบริบทของแต่ละประเทศ องค์การอนามัยโลกจึงได้ให้ความเห็นว่าเป็นสิทธิของ แต่ละประเทศที่จะกำหนดกฎเกณฑ์การใช้การแพทย์ดั้งเดิมที่ใช้มาแต่โบราณกาล เพียงแต่ควรมีการเก็บข้อมูลด้านความปลอดภัยเพิ่มเติม เป็นสิทธิของแต่ละประเทศที่จะควบคุม กำหนดเงื่อนไขกติกาในการใช้แบบแผนการแพทย์ดั้งเดิมของตน จึงเห็นได้ว่าองค์การอนามัยโลกไม่ได้กีดกั้นการแพทย์ภูมิปัญญาดั้งเดิมแต่ประการใด

ดังนั้น ร่างพระราชบัญญัติยาเสพติดให้โทษ (ฉบับที่ ..) พ.ศ. ....ที่สภานิติบัญญัติแห่งชาติกำลังพิจารณาอยู่นั้น ได้กำหนดการผลิตเพื่อประโยชน์ทางราชการเท่านั้น ไม่ได้เป็นไปเพื่อประโยชน์ทางการแพทย์ ย่อมเป็นการฝืนธรรมชาติในการใช้กัญชาในตำรับยาของการแพทย์แผนไทย โดยผลิตตำรับยาไทยจะต้องกระทำโดยผู้มีใบประกอบวิชาชีพ แพทย์แผนไทยหรือแพทย์แผนไทยประยุกต์ซึ่งใช้ภูมิปัญญาการแพทย์แผนไทย ตามพระราชบัญญัติคุ้มครองและส่งเสริมภูมิปัญญาการแพทย์แผนไทย พุทธศักราช ๒๕๔๒ ดังนั้นการผูกขาดการผลิตตำรับยาไทยที่เข้ากัญชาโดยหน่วยงานภาครัฐหรือเพื่อประโยชน์ทางราชการเท่านั้น จึงย่อมเป็นการฝืนธรรมชาติและการพัฒนาของภูมิปัญญาการแพทย์แผนไทยและการแพทย์แผนไทยประยุกต์ และขัดต่อบทบัญญัติในรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช ๒๕๖๐ มาตรา ๕๕ วรรคแรก ความว่า

“มาตรา ๕๕ รัฐต้องดำเนินการให้ประชาชนได้รับบริการสาธารณสุขที่มีประสิทธิภาพอย่างทั่วถึง เสริมสร้างให้ประชาชนมีความรู้พื้นฐานเกี่ยวกับการส่งเสริมสุขภาพและการป้องกันโรค และส่งเสริมและสนับสนุนให้มีการพัฒนาภูมิปัญญาด้านการแพทย์แผนไทยให้เกิดประโยชน์สูงสุด”

จึงขอให้สภานิติบัญญัติแห่งชาติได้พิจารณาดำเนินการแก้ไขร่างพระราชบัญญัติยาเสพติดให้โทษ (ฉบับที่ ..) พ.ศ. ....เพื่อประโยชน์ทางราชการให้เป็นเพื่อประโยชน์ทางการแพทย์ และให้แพทย์แผนไทยได้ใช้ตำรับที่มีการเข้ากัญชา และส่งเสริมสนับสนุนให้มีการพัฒนาภูมิปัญญาด้านการแพทย์แผนไทยให้เกิดประโยชน์สูงสุด ตามเจตนารมณ์ของรัฐธรรมนูญ

๓.ขอให้แก้ไขเพื่อให้ผู้ป่วยสามารถเพาะปลูกและใช้ประโยชน์ทางการแพทย์ได้ และประชาชนสามารถดำเนินการทุกกิจกรรมที่เกี่ยวเนื่องกับกัญชาเพื่อประโยชน์ทางการแพทย์ได้ รวมถึงส่งออกไปยังต่างประเทศได้ ตามข้อเรียกร้องและรายละเอียดในแถลงการณ์ของเครือข่าย ประชาสังคมกัญชาทางการแพทย์สำหรับประชาชน เมื่อวันที่ ๑๖ พฤศจิกายน ๒๕๖๑ เพื่อให้กัญชาซึ่งเป็นพืชสมุนไพรในธรรมชาติเป็นไปเพื่อประโยชน์ทางการสาธารณสุขและลดความเหลื่อมล้ำทางเศรษฐกิจ อันจะเป็นการป้องกันมิให้เกิดการผูกขาด หรือสัมปทานโดยกลุ่มทุนใดที่อาจเกิดขึ้นต่อไปได้ในอนาคต

๔.เพื่อให้การดำเนินการเป็นไปตามวัตถุประสงค์ของเครือข่ายประชาสังคมกัญชาทางการแพทย์สำหรับประชาชน เมื่อวันที่ ๑๖ พฤศจิกายน ๒๕๖๑ สถาบันแพทย์แผนบูรณาการและเวชศาสตร์ชะลอวัย ได้ร่วมกับศูนย์วิจัยนโยบายพลังงานและทรัพยากร และอาจารย์จากคณะนิติศาสตร์ แห่งมหาวิทยาลัยรังสิต จึงมีข้อเสนอเพื่อแก้ปัญหาความไม่ชอบด้วยรัฐธรรมนูญดังได้กล่าวมาแล้ว ต่อสภานิติบัญญัติแห่งชาติเพื่อพิจารณาแก้ไขเพิ่มเติมในหลักการสำคัญของร่างพระราชบัญญัติยาเสพติดให้โทษ (ฉบับที่ ..) พ.ศ. .... ฉบับเสนอโดยสมาชิกสภานิติบัญญัติแห่งชาติจำนวน ๔๔ คน ให้สอดคล้องกับหลักการคุ้มครองประโยชน์ของประชาชนในทางการแพทย์ต่อไป และได้ส่งมอบการแก้ไขหลักการสำคัญรายมาตราให้กับนายสมชาย แสวงการแล้ว

ดังนั้นเรื่องกัญชาจะต้องพิจารณาให้ชัดเจนว่าเพื่อผลประโยชน์ของใคร ถ้าเป็นผลประโยชน์ของกลุ่มทุนก็จะเขียนกฎหมายให้เริ่มต้นจากการผูกขาดโดยหน่วยราชการเสียก่อน หลังจากนั้นจึงให้เอกชนวิ่งเต้นขายผ่านภาครัฐ ไม่ว่าจะเป็นบริษัทยาจากต่างประเทศที่จดสิทธิบัตรเรียบร้อยแล้ว กลุ่มที่รอคอยการสัมปทาน และกลุ่มเอกชนที่จะเข้าร่วมการผูกขาดกับภาครัฐ ซึ่งแนวคิดนี้จะต้องทำการกีดกันแพทย์แผนไทยไม่ให้ได้มีการใช้กัญชาในทางการแพทย์ กีดกั้นไม่ให้ผู้ป่วยเพาะปลูกเพื่อประโยชน์ทางการแพทย์ของตัวเอง และปิดกั้นไม่ให้ประชาชนสามารถทำได้ทุกกิจกรรมอันเกี่ยวเนื่องกับกัญชาเพื่อประโยชน์ทางการแพทย์และการส่งออกได้

แต่ถ้าเพียงแค่แพทย์แผนไทยได้ใช้กัญชาจริง ให้ผู้ป่วยได้มีโอกาสเพาะปลูกและใช้กัญชาได้เพื่อการพึ่งพาตนเอง และเกษตรกรสามารถเพาะปลูกเพื่อส่งให้มีการใช้ประโยชน์ทางการแพทย์ หรือแม้แต่เอกชนที่มีความสามารถในการผลิตสารสกัดสำคัญเพื่อครอบครองและจำหน่ายทางการแพทย์และส่งออกไปต่างประเทศได้ ถ้าทำได้เช่นนี้ก็จะไม่มีใครผูกขาดผลประโยชน์ธุรกิจกัญชาทางการแพทย์ได้ และยังช่วยทำให้ลดความเหลื่อมล้ำทางเศรษฐกิจได้อีกด้วย

สงครามกัญชาในประเทศไทยเที่ยวนี้จึงไม่มีสีเสื้อ ไม่มีพรรคการเมือง มีเพียงแค่คน 2 กลุ่มเท่านั้น คือกลุ่มกัญชาเพื่อกอบกู้ชาติเพื่อผลประโยชน์ของประชาชน กับกลุ่มกัญชาเพื่อการขายชาติเพื่อประโยชน์ของกลุ่มทุน

ใครเป็นกลุ่มกอบกู้ชาติ ใครขายชาติ ก็ให้พี่น้องประชาชนจับตามองให้ดี

ด้วยความปรารถนาดี ปานเทพ พัวพงษ์พันธ์ คณบดีสถาบันแพทย์แผนบูรณาการและเวชศาสตร์ชะลอวัย มหาวิทยาลัยรังสิต